Coronajaren op de VOS

2 maart 2020. Mijn eerste dag op de VOS. Voor het eerst was ik werkzaam in het onderwijs en in de teamkamer met een kopje thee wilde ik een beetje aftasten hoe het eraan toe gaat zo ’s morgens voor de bel gaat.
Het gesprek ging over de vreselijke beelden uit Italië waar het coronavirus huis hield en de zorg overstroomde. “Nou nieuwe directeur, zeg jij het maar’’, werd er tegen me gezegd. “Gaan we nog handen geven aan de leerlingen als ze de klas instappen of niet?” Ehh… wat denken jullie zelf? “Wij komen er niet uit, de meningen zijn heel verschillend.” Amper 5 minuten binnen en een eerste beslissing werd gevraagd. Het was een goed voorteken van wat me te wachten stond als schoolleider. Nu was er geen tijd voor een goede analyse of ruggenspraak dus dan maar op gevoel. “Nee, we gaan geen handen meer schudden, maar groeten elkaar op een alternatieve wijze.”
Twee weken later moesten we de school sluiten en lag al het onderwijs in Nederland stil. We zochten naar manieren voor thuisonderwijs. Kwamen bij elkaar, op afstand of online en dachten na over de essentie van ons onderwijs. Wat konden we de kinderen op afstand bieden? Hoe geven we ze iets van de vertrouwde wereld van school terwijl ze thuis zitten? Niemand wist hoe het zich allemaal zou ontwikkelen, dus waar doe je goed aan? We zochten manieren om de kinderen iets te leren, ouders te ontzien en noodopvang te organiseren voor de cruciale beroepen. Na verloop van tijd mochten we voor 50% van de leerlingen open en werkten we in cohorten en weer een periode later mochten we helemaal open als we allemaal maatregelen namen. In de zomer leek het leven weer wat normaler, maar in het nieuwe schooljaar volgden met het intreden van de herfst toch steeds meer maatregelen en uiteindelijk moesten we in december weer helemaal dicht.

Het was zo’n ontwrichtende periode voor iedereen maar er was veel veerkracht op de VOS. We schakelden en probeerden er het beste van te maken. Er is vaak tegen me gezegd dat het vast heel lastig was om in deze periode met een nieuwe baan te starten, voor het eerst als schoolleider. En het was zeker uitdagend, maar het gaf ook de mogelijkheid om heilige huisjes te bevragen, om af te pellen naar de essentie van een basisschool en om er te zijn als het lastig werd.
Uiteindelijk hebben we twee jaren volop in de maatregelen gezeten en zijn we actief blijven zoeken naar succesformules. Er kon weinig extra’s die jaren. Geen uitjes, niets wat klasdoorbrekend werkt, geen externen in de school, team overleggen en studiedagen waren digitaal, lunch of koffie voor iedereen alleen in het eigen lege lokaal. Alles was erop gericht om het onderwijs op school door te laten gaan, elkaar niet te besmetten en verplichte quarantaines te voorkomen. Het gemis van ouders in de school werd steeds meer voelbaar.
Maar naast alle moeilijkheden, kijk ik er ook op terug als een waardevolle tijd. We hebben geleerd wat we zo belangrijk vinden aan ‘De VOS’ zijn; het samenzijn op school, met elkaar, al die dingen die het onderwijs iets extra’s geven, dat misten we het meest! We hebben gemerkt dat we veel flexibeler zijn dan vooraf gedacht en ervaren dat we met elkaar, met goede en minder goede dagen, overal doorheen komen!

Elise Spruijt-van den Berg, Directeur-bestuurder 2020-heden